Er ligt veel druk op de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). In 2026* gaat die wet veranderen. De kosten zullen hoger worden en de wachttijden gaan niet meteen verdwijnen. Wat kun je zelf doen om minder afhankelijk te zijn van gemeenten?
*In het coalitieakkoord was afgesproken om de Wmo per 1 januari 2025 te wijzigen. Afgelopen 22 mei heeft het kabinet besloten om de invoeringsdatum een jaar op te schuiven: per 1 januari 2026. Lees hier meer over het aangepaste wetsvoorstel.
Als je langer thuis wilt blijven wonen, kun je via de Wmo een beroep doen om hulp en ondersteuning te krijgen. Bijvoorbeeld huishoudelijke hulp die ervoor kan zorgen dat je huishouden blijft draaien, je zelf boodschappen kunt blijven doen met behulp van een scootmobiel of dat je dankzij een traplift niet hoeft te verhuizen naar een gelijkvloerse woning.
Lange wachttijden
Hulp aanvragen gaat via het Wmo-loket van de gemeente, die middels een Wmo-consulent persoonlijk beoordeelt of de aanvraag wel of niet in behandeling wordt genomen. Dit is een tijdrovend proces, zeker als je weet dat er in 2019 1,1 miljoen (!) mensen gebruikmaakten van een maatwerkoplossing uit de Wmo.
Gemeentes moeten binnen een termijn van zes weken reageren op een aanvraag, maar door de druk op de Wmo kan dit zomaar tien tot twaalf weken, of zelfs nog langer duren. Deze lange wachttijd is - zeker voor mensen met een urgent probleem (bijvoorbeeld het aanvragen van een rolstoel na een val), lastig.
Hoge(re) kosten
Maar een lange wachttijd is niet het enige gevolg van de grote druk op de Wmo. Vanaf 2026 gaat geld ook een rol spelen. Dan gaat namelijk de eigen bijdrage veranderen. Dat zit zo.
Nu betaalt iedereen die via de gemeente hulp krijgt vanuit de Wmo, een eigen bijdrage van 19 euro per maand. In 2026 gaat dat veranderen: dan wordt de eigen bijdrage vanaf 30.000 euro inkomensafhankelijk. De eigen bijdrage kan dan oplopen tot maximaal 255 euro per maand.
Overbezette loketten
De achtergrond van deze verhoging is gelegen in het feit dat veel mensen hun particuliere - en vaak veel duurdere - hulp in de huishouding vaarwel zeiden. Immers: hulp via de gemeente was goedkoper. Het gevolg: overbelaste Wmo-loketten en nóg meer mensen die moeten wachten op iemand die daadwerkelijk de badkamer schoon komt maken of de was kan komen doen.
Staatssecretaris Van Ooijen van Volksgezondheid, Welzijn en Sport benadrukte in een artikel over de inkomensafhankelijke eigen bijdrage dat Wmo-hulp vooral bedoeld is voor kwetsbare mensen: "Het is niet bedoeld om de eigen particuliere hulp in te ruilen."
Meer tips over hulp en vergoedingen ontvangen?
Altijd op de hoogte blijven van handige tips en inspirerende artikelen? Schrijf je dan gratis in voor de nieuwsbrief van Vief.
Nu nadenken over later
Terug naar de werkvloer. Terug naar jou. Want het effect van deze maatregelen om de wachttijden te verkorten is niet morgen zichtbaar. En misschien heb jij morgen opeens wel een rolstoel nodig, of een traplift.
Daarom is het goed nu al na te denken over dan - en over later. We kunnen onze kop in ‘t zand steken, maar we weten allemaal dat het - als het gaat om sociale voorzieningen - eerder minder dan meer wordt. Dus kijk vooruit en kijk om je heen.
Tweedehands traplift
Wil je niet wekenlang wachten op de Wmo? Ga dan op zoek naar alternatieven. Misschien ken je iemand in je familie, buurt of omgeving die kan helpen met het zoeken van een goede tweedehands rollator, stok of traplift? Misschien is er wel een nichtje die best een handje wil helpen bij het stoffen en stofzuigen? En misschien kun je er wel iets tegenover stellen: ben je bijvoorbeeld goed in verstellen? Kijk maar naar het verhaal van Willy, daar wordt iedereen blij van. Of misschien kun je heel lekker koken? Of prachtige sjaals en sokken breien?
Creativiteit voor eigen regie
Het vraagt om de nodige creativiteit, maar dan weet je wel dat jij bepaalt - en niet anderen. Jij houdt de regie over wat bij jou in huis gebeurt - en hoe dat gebeurt. We weten uit eigen onderzoek dat veel Viefers dit erg belangrijk vinden: zelf de controle houden.
Vief Check - Wmo
Ruim 30.000 mensen gingen je voor.
Laat je financiële situatie dit echt niet toe of beschik je niet over het goede netwerk en heb je die extra ondersteuning van de Wmo wel nodig? Doe dan de Vief check en ontvang direct een aantal waardevolle aanbevelingen.
