‘Betrokken vrijwilligers die tijdelijk het leven van een ander verrijken’. Het is de officiële omschrijving van ‘een maatje’ volgens het Oranje Fonds. Vrij vertaald geeft een maatje extra aandacht, ondersteuning of begeleiding aan iemand bij wie het even niet zo lekker loopt. Kun jij dat extraatje wel even gebruiken? Ga dan op zoek naar een maatjesproject dat bij jou past. Een maatje is vaak dichterbij dan je denkt!
Maatjesprojecten zijn er in vele soorten, maten én benamingen. Zo heten ze soms ook ‘vriendendiensten’, ‘buddyzorg’, ‘mentorprojecten’ of ‘coachprojecten’. Projecten verschillen van elkaar in opzet, duur en doelgroep. Er zijn projecten speciaal voor nieuwkomers, voor jongeren en voor de oudere doelgroep. Met een maatje kun je winkelen, wandelen, fietsen, culturele activiteiten ondernemen of bijvoorbeeld – heel praktisch – de boekhouding bijwerken. Gemene deler is altijd dat er regelmatig een-op-een-contact is tussen jou en de vrijwilliger. Logisch, want juist met persoonlijke ontmoetingen doorbreek je je isolement en geniet je van écht contact. Het idee van een maatjesproject is ook dat zowel jij als je maatje een plezierige tijd hebben en dat jullie samen ontspannende dingen ondernemen.
Fietsmaatjes: beweging en gezelligheid
Elke gemeente of regio heeft eigen maatjesprojecten. Als je een maatje zoekt, kun je dus vooral dichtbij huis kijken. Het Oranje Fonds heeft een handige tool om een maatjesproject te zoeken in jouw gemeente. Sommige maatjesprojecten zijn landelijk maar ook dan worden ze uitgevoerd door lokale welzijnsorganisaties. Zo ook Fietsmaatjes, een initiatief dat tien jaar geleden werd opgericht door Jan Burgmeijer en zijn vrouw Tekla. Bij Fietsmaatjes worden vrijwilligers gekoppeld aan mensen die er graag op uit gaan maar niet meer zelfstandig kunnen fietsen. Koppels gaan samen de paden op en de lanen in, naast elkaar zittend op een elektrische duofiets. Relaxte (en gezonde!) fietstochten dus, waarbij volop gekletst en genoten wordt.
Dementie
Onder de vlag van Fietsmaatjes koersen er al ruim 2.100 koppels rond. Het wagenpark telt 150 duofietsen. “We hebben onlangs ons jubileum gevierd,” vertelt Jan. “Bij oprichting was onze belangrijkste drijfveer mensen in beweging te krijgen maar inmiddels is het veel meer dan dat. Fietsmaatjes is een maatjesproject geworden dat bijdraagt aan de strijd tegen eenzaamheid. De sociale component voor zowel vrijwilliger als ‘gast’ – zoals wij de hulpvrager noemen – is enorm. Ook mensen met dementie hebben baat bij samen fietsen. Beweging en buitenlucht doen hen goed en een bezoekje aan plekken van vroeger, brengt oude herinneringen terug. Fantastisch toch!”
Goed voorbereid op pad
“Onze coördinatoren doen de intakegesprekken en maken de matches tussen vrijwilligers en gasten. Na twee fietstochten bellen ze met het koppel om te horen of het goed gaat. En, niet onbelangrijk: vrijwilligers die zich bij ons aanmelden, worden goed voorbereid. Zo leren ze omgaan met dementie of rekening houden met medicijngebruik.”
Proeftijd
Veel maatjesprojecten werken met een proefperiode waarin je samen met je maatje kunt ontdekken of de klik er is. Zo niet, dan kan de coördinator op zoek gaan naar een ander maatje. Heb je een goede match te pakken? Mooi zo! Veel hulpvragers voelen een drempel: ze vragen tijd en aandacht van een ander, ‘zit die ander daar wel op te wachten?’. Maar de vrijwilliger heeft zich bewust aangemeld voor een project en heeft bij de intake te horen gekregen waar hij of zij zich aan committeert. Je hoeft je dus zeker niet opgelaten te voelen. Als het goed is, geniet de vrijwilliger er net zo van als jij. Andersom: realiseer je ook dat de vrijwilliger er binnen het project voor je is en niet voor van alles daarbuiten. Natuurlijk mag je hem of haar altijd vragen om je met andere zaken te helpen maar dat gaat buiten het maatjesproject om en je maatje mag gerust aangeven daar geen ruimte voor te hebben.
Opbloeien
Jan van Fietsmaatjes heeft in de afgelopen tien jaar al heel wat mooie en ontroerende matches voorbij zien komen. “Zoals die ene vrouw die na een hersenbloeding alleen nog maar met een rollator kon lopen en daardoor niet ver meer van huis kwam. Tekla nam haar mee de duofiets op, de vrouw genoot zichtbaar en bloeide zienderogen op. En ook haar partner gaf al gauw aan: ik zie weer mijn opgewekte vrouw terug. Kijk, dáár doen we het voor!”
Meer inspirerende verhalen lezen?
Ontvang elke maand leuke tips, inspirerende artikelen en échte verhalen in je mailbox. Schrijf je gratis in voor de digitale nieuwsbrief van Vief.
Vief tipt
- Een mooi initiatief met een nét iets andere insteek dan een ‘klassiek’ maatjesproject is Klup, een app voor 50-plussers die liever samen dan alleen op pad gaan. Via Klup kun je meedoen aan activiteiten bij jou in de buurt en ontmoet je laagdrempelig nieuwe mensen.
- Zoek je een maatje voor iemand anders? Ook dan kun je terecht bij het Oranje Fonds. Je vult dan gewoon het inschrijfformulier 'Ik zoek een maatje’ in.
- Wil je dolgraag de duofiets op maar bestaat Fietsmaatjes nog niet in jouw gemeente? Meld je dan aan voor een digitale informatiebijeenkomst, waarbij wordt verteld hoe ook in jouw gemeente Fietsmaatjes opgezet kan worden.-
Liever zelf iemands maatje worden? Lees ons blog over vrijwilligerswerk voor inspiratie of meld je aan via Maatjes Gezocht.
