Houd je brein gezond!

Je brein is het controlesysteem van je zenuwstelsel. Het regisseert onder andere je geheugen, stemming, energie en je bewegingen. Allemaal complexe functies die met elkaar verbonden zijn. Redenen genoeg om er zuinig op te zijn!

Naarmate we ouder worden, is het risico steeds groter dat er iets mis gaat met ons brein. Elk jaar krijgen naar schatting 4 op de 100 volwassenen te maken met een herseninfarct of beroerte. Het risico op Alzheimer verdubbelt vanaf je 65ste. Elke vijf jaar wordt het gevaar op een neurologische aandoening groter. En bij volwassenen tussen de 45 en 65 jaar met één of meerdere chronische ziekten kan zelfs een behoorlijke achteruitgang in hun verstandelijke vermogens optreden. Maar - en dat is het goede nieuws - we kunnen zelf wel het een en ander doen om onze breingezondheid te beschermen en de risico’s op achteruitgang te verminderen.

Let op je voeding

Vermijd (veel) alcohol, suiker en bewerkte voeding. Voedingsmiddelen met veel antioxidanten zoals felgekleurde groenten (paprika, tomaat, etc) en alles met veel vitamine C is juist wel goed voor een gezond brein. Omega-3 vetten zoals ze in vette vis, noten en zaden voorkomen, helpen je brein om nieuwe cellen op te bouwen. Van groene thee kun je eigenlijk niet genoeg drinken. En - gek genoeg - wordt ook van koffie beweerd dat hij het risico op een herseninfarct en Alzheimer vermindert.

Toch maar een cursus mindfulness

Bij de meeste vrouwen neemt zo’n tien jaar voor de menopauze de productie van progesteron af. Progesteron wordt in de eierstok gemaakt na een eisprong. De reden voor de afname van progesteron is dat de eicelvoorraad op raakt. Hoe minder eicellen, hoe lager de progesteronproductie. Je kunt de gevoeligheid van je lichaam voor progesteron wel verbeteren door stress tegen te gaan, bijvoorbeeld met mindfulness en yoga.

Houd je bloedsuiker in de gaten

Een hoog bloedsuikergehalte is beslist een risicofactor, ook als iemand geen diabetes ontwikkelt. In de VS wordt Alzheimer steeds vaker ‘Diabetes type 3’ genoemd. De wetenschap heeft een duidelijke link gelegd tussen een ontregeling van je insuline en de achteruitgang in geheugen die uiteindelijk kan leiden tot Alzheimer. Uitgebalanceerde voeding, inclusief vetten en eiwitten bij élke maaltijd plus veel vezels kunnen helpen om je bloedsuiker stabieler te houden. Ook het beperken van stress en het verminderen van suiker en snelle koolhydraten zijn belangrijk.

Blijf bewegen

Dat hoge bloeddruk kan leiden tot een herseninfarct wisten we al. Maar het kan ook de bloedtoevoer naar je hersenen aantasten. Zorg dus voor zo min mogelijk stress en zorg dat je elke dag beweegt. Er zijn allerlei onderzoeken die bevestigen dat er een duidelijke link is tussen beweging - zelfs als dat slechts een half uur wandelen per dag is - en een verbeterd metabolisme in die delen van je brein die verantwoordelijk zijn voor het leren en herinneren van dingen.

Supplementen kunnen net dat beetje extra geven

Als je niet alles uit je voeding kunt halen omdat je bijvoorbeeld een dieet volgt, kunnen sommige supplementen uitkomst bieden. Een aantal supplementen met een positief effect op het brein zijn:

• Visolie met een hoog niveau aan Omega-3 vetzuren
• B-vitamines en foliumzuur (helpt bij de aanmaak van neurotransmitters)
• Vitamine D3 (vooral tijdens de donkere herfst- en wintermaanden belangrijk is maar ook bij het ouder worden. Het is aangetoond dat het risico op Alzheimer wordt door een tekort aan D3 groter wordt).

Overdrijf de inname van suppletie nooit en bespreek met je huisarts welke vorm en welke hoeveelheden wel of niet geschikt zijn.

Een actief brein

“Use it or lose it” gaat zeker niet alleen op voor je fysieke gezondheid. Zo zijn activiteiten die je hersenen stimuleren en helpen om nieuwe neurale verbindingen te leggen zoals legpuzzels, taaloefeningen, kruiswoordpuzzels, een nieuwe taal leren en naar muziek luisteren of zelf maken, heel waardevol. Fysieke activiteiten waarbij je je moet concentreren hebben hetzelfde effect. Zo krijg je van Tai Chi meer breinvolume en verbetert dansen je ruimtelijk inzicht en algemene cognitieve gezondheid. Zorg bij wat je ook doet voor variatie: dus niet elke dag een kruiswoordpuzzel, maar kies eens voor iets nieuws. Dat kan overigens ook betekenen dat je eens een andere weg kiest naar je favoriete groentezaak.PS. Wist je dat haatberichten op social media hetzelfde effect op het brein hebben als fysieke pijn? Tel volgende keer dus tot 10 voor je ‘los’ gaat en geef iemand in plaats daarvan een compliment. Dat is dan namelijk wel weer heel goed voor ons brein.