Meer dan een miljoen mensen in Nederland hebben dagelijks last van pijn, stijfheid, moeite met bewegen en vermoeidheid. Hun diagnose: artrose, de meest voorkomende vorm van reuma. De impact van artrose is enorm en het is daarom belangrijk om in actie te komen tegen de opmars van de ziekte. Dat begint bij herkennen en voorkomen. Vief helpt je daarbij.
Op dit moment lijden 1,5 miljoen mensen in Nederland aan artrose. De verwachting is dat dit in 2040 rond de 3 miljoen zal zijn. Artrose is dan de meest voorkomende ziekte. 85 procent van de mensen met artrose heeft altijd pijn en de ziekte staat in de top 5 van aandoeningen in Nederland met de meest ingrijpende gevolgen voor het gewone, dagelijkse leven.Dat is niet echt een leuke binnenkomer hè?Maar het is wel belangrijk om te weten, want artrose wordt vaak nog steeds afgedaan als een kwestie van een ‘beetje slijtage’, terwijl het veel meer is dan dat: artrose is een serieuze, chronische gewrichtsziekte waarbij het hele gewricht ziek is. De kwaliteit van het kraakbeen neemt af of het verdwijnt zelfs helemaal (waardoor de botten over elkaar gaan schuren, wat heel pijnlijk is), het bot onder het kraakbeen verandert, er kunnen uitsteeksels gaan groeien en de slijmvlieslaag kan gaan ontsteken – waardoor het hele gewricht dik en warm aanvoelt. Artrose komt voornamelijk voor in de gewrichten van de handen, knieën, schouders, nek en heupen.
Symptomen van artrose
Bij beginnende artrose is vooral het bewegen van het gewricht pijnlijk, maar als de ziekte vordert zijn de gewrichten vaak stijf en doen ze ook pijn in rust. Verdere klachten zijn:
- Stijfheid vooral na een periode van rust, bijvoorbeeld ’s morgens
- Een krakend gevoel of geluid
- Bewegingsbeperking
- Verandering van de stand van het gewricht
- Vochtophopingen in het gewricht
Als je artrose hebt is bewegen moeilijk en pijnlijk. Dan ga je dat vanzelf minder doen. Logisch, maar daardoor zie je wel dat artrose vaak hand in hand gaat met andere gezondheidsproblemen. Want als je minder beweegt, stijgt ook het risico op hart- en vaatziekten. En als je veel ontstekingsremmende pijnmedicatie slikt, kan dat een negatief effect hebben op de werking van je nieren. Verder zien we bij mensen met artrose ook meer problemen als depressiviteit of eenzaamheid.
De impact van artrose
Artrose is dus niet een onschuldige kwaal waar mensen maar mee moeten leren leven. Het is een ziekte die ernstige schade veroorzaakt. Zelfs financieel, want door de schade die artrose veroorzaakt kunnen we soms minder lang werken. Op de website van ReumaNederland is niet voor niks te lezen: “We gaan niet dood aan artrose, maar door artrose gaan heel wat gezonde, zorgeloze levensjaren verloren.” Ook op maatschappelijk niveau is de impact van artrose enorm. In 2019 bedroegen de geraamde uitgaven van zorg voor artrose 1,1 miljard euro, wat ruim 19 procent is van de totale zorgkosten die gemaakt werden voor ziekten van het bewegingsstelsel en bindweefsel. En in 2020 werd 1 op de 5 arbeidsongeschiktheidsuitkeringen door het UWV toegekend aan werkenden met aandoeningen aan het bewegingsapparaat (bron: ReumaNederland). Denk ook aan alle mantelzorgers en vrijwilligers die we straks nog meer nodig hebben, zij kunnen alleen helpen als ze zelf gezond zijn.
Meer informatie over gezondheid?
Ontvang regelmatig handige tips en inspiratie rechtsreeks in je mailbox. Schrijf je nu gratis in.
Risico’s artrose
Het is – net zoals bij veel soorten reuma – lang niet altijd duidelijk waarom iemand artrose krijgt. Terwijl dat wel belangrijk is als we de golf van artrose een halt toe willen roepen. Onderzoek naar artrose richt zich daarom op kennis over het ontstaan van artrose en nieuwe en verbeterde behandelingen. Wat uit onderzoeken al wel is gebleken is dat er een aantal risicofactoren zijn:
- Ouder worden
- Overgewicht
- Overbelasting door werk of sport
- Een trauma dat je gewricht heeft beschadigd
- Aanleg
Verder spelen ontstekingen een rol bij het ontstaan van artrose. Het lichaam wil de schade repareren en bij die reparatie komen ontstekingsstoffen vrij. Maar als het kraakbeen van slechtere kwaliteit is, lukt dat repareren niet goed. Terwijl de ontstekingsstoffen er wel zijn en het gewricht verder aantasten.
Wat kun je doen om de kans op artrose te verkleinen?
Een gezonde en actieve levensstijl is hét middel om de kans op artrose te verkleinen. Gewrichten moeten in beweging blijven. Kraakbeen heeft zelfs beweging nodig om zich te voeden en beweging heeft een ontstekingsremmende werking. Blijf dus in beweging en eet gezond. Fietsen en wandelen zijn leuke manieren om dat te doen. En let ook op je gewicht, want overgewicht is een heel belangrijke risicofactor.Door zwaar werk lichter te maken neemt de kans op artrose ook af. Mensen met ‘zwaar lichamelijk werk’ moeten dagelijks tillen, knielen, hurken, bukken, dragen of sjouwen. Dat zijn niet alleen bagagebandmedewerkers en stratenmakers, maar ook onderhoudsmonteurs, schoonmakers, tegelzetters, vloerenleggers en vergeten zorgpersoneel. Als je hieronder valt, probeer dan je werk zo duurzaam mogelijk te doen en ga hierover ook in gesprek met je leidinggevende. Zorg daarnaast ook voor lichamelijke beweging buiten je werk om. Logisch dat je daar geen zin in hebt na een hele dag hard werken, maar het is wel belangrijk om je te beschermen tegen klachten.
Behandeling artrose
Waarom het voorkomen van artrose zo belangrijk is, is omdat er geen medicijnen zijn om artrose te genezen. Er zijn wel medicijnen tegen de pijn en behandelingen die de klachten kunnen verminderen. Zoals fysiotherapie en ergotherapie. En soms kan een brace die het gewricht ondersteunt veel verlichting bieden. Als dat allemaal niet genoeg helpt, zijn er operaties om een gewricht vast te zetten of te vervangen door een kunstgewricht. Maar zo’n prothese is ook niet zaligmakend.Overweeg je een ‘alternatieve’ behandeling (zoals acupunctuur of homeopathie) voor je klachten? Houd dan dit in gedachten:
- Overleg met je ‘gewone’ arts: sommige behandelingen kunnen invloed hebben op je reguliere behandeling of je medicijnen
- Stop niet met je ‘gewone’ behandeling: zie alternatieve zorg als een aanvulling
- Kies een alternatief behandelaar: een professional die een beroepsopleiding heeft gevolgd en bij een beroepsorganisatie is aangesloten
- Verdiep je in de vergoeding van je zorgverzekeraar: vanuit je aanvullende verzekering kan een behandeling (deels) worden vergoed. Dit is ook afhankelijk van het soort behandeling en de behandelaar
Vief tipt:
Er is veel onwetendheid over artrose, daarom heeft ReumaNederland de online artrosewijzer ontwikkeld. Daarin leer je de risico’s herkennen en de schade te beperken.
