De kunst van het alleen zijn

Als je alleen komt te staan door een scheiding, het overlijden van je partner, omdat je ouders er niet meer zijn, vanwege kinderen die het nest hebben verlaten, of gewoon omdat het zo is gelopen, dan kan dat moeilijk zijn. Gelukkig hoeft alleen zijn niet alleen maar zwaar of ingewikkeld te voelen. Als je er anders naar leert kijken, kan dat veel schelen. 

Alleen zijn kan soms confronterend voelen. De stilte kan herinneringen wakker maken: aan wat er was, of aan wat anders liep dan gehoopt. Dat is niet vreemd, en ook niet verkeerd. Rond je zestigste verandert er vaak veel. Er komt ruimte waar eerst drukte heerste, stilte waar eerst routine was. Het kan óók het begin zijn van een fase waarin je opnieuw ontdekt wie je eigenlijk bent, waar je blij van wordt en wat je nog zou willen doen. Verwachtingen, verplichtingen en meningen van anderen doen er niet meer zoveel toe. Zie deze fase als een kans om bij jezelf thuis te komen, in plaats van altijd maar ‘aan’ te staan. Als een overgang in plaats van een eindpunt. Zoals de bekende psycholoog Carl Gustav Jung schreef: ‘In stilte leren we onszelf opnieuw kennen.’ Dat kost tijd - en dat is helemaal oké.

Ongewild alleen 

Wanneer ongewild alleen komt te staan na een scheiding of verlies, voelt dat anders dan wanneer je ervoor kiest. De stilte is dan niet zomaar stilte, maar brengt ook herinneringen, pijn en soms verwarring met zich mee. Dat kan heftig zijn; neem dan ook echt de tijd om in je eigen tempo te herstellen. Soms voel je dat er juist in zo’n periode langzaam iets verschuift: naast het gemis ontstaat er na verloop van tijd ook een nieuwe vorm van rust, kracht en helderheid. Niet omdat het verdriet verdwijnt, maar omdat je leert dat je op jezelf kunt steunen - stap voor stap, dag voor dag.

Alleen zijn als levenskunst

De kunst van het alleen zijn gaat niet over je terugtrekken uit het leven. Het gaat over stevig in je schoenen staan. Over ontdekken dat je genoeg hebt aan jezelf, dat je waardevol gezelschap bent  - ook zonder constante aanwezigheid van anderen. Het hoeft niet altijd te betekenen dat je iets mist - het betekent vooral dat je ruimte hebt. Ruimte om op te laden, na te denken, je eigen ritme te bepalen. Misschien ontdek je wel dat je anders wilt leven dan voorheen: rustiger, selectiever, met meer aandacht voor wat er écht toe doet. De stilte die je dan tegenkomt, kan verrassend en verhelderend zijn. Zonder afleiding merk je beter wat je voelt, wat je nodig hebt en welke keuzes kloppen. Dat maakt het alleen zijn juist krachtig.

Hoe leer je om comfortabel te zijn met jezelf? 

1. Begin met kleine momenten
Je hoeft niet in één keer lange dagen alleen te vullen. Begin met iets overzichtelijks: een ochtendwandeling, koffie op een bankje, een uurtje iets doen wat je vroeger leuk vond. Kleine momenten helpen je wennen aan een nieuwe manier van tijd beleven.

2. Ontdek opnieuw waar jij warm voor loopt

Misschien heb je je eigen behoeftes de afgelopen jaren een beetje opzij gezet voor gezin, werk of mantelzorg. Alleen zijn geeft ruimte om iets op te pakken wat je hebt laten liggen: lezen, tuinieren, schilderen, muziek, vrijwilligerswerk, iets nieuws leren. Het hoeft niet groots te zijn; sterker nog: het mag licht en plezierig zijn.

3. Schrijf dingen van je af
Als het stil is, kunnen gedachten je soms overvallen. Je hoofd vullen. Je kunt aan het piekeren slaan. Door je gedachten op te schrijven, maak je je hoofd helderder. Het hoeft geen dagboek te zijn; steekwoorden of korte zinnen kunnen al lucht geven. Je doet het voor jezelf, en alleen jij bepaalt wanneer het goed genoeg is. 

4. Creëer rituelen die bij jou passen
Kleine rituelen kunnen soms structuur en houvast geven: denk aan een vast rondje wandelen, elke avond een kaarsje aansteken, een keer per week uitgebreid koken, één middag voor jezelf reserveren. Rituelen maken je tijd voorspelbaar en dat kan prettig zijn.

5. Geef jezelf toestemming om te genieten
Misschien ben je gewend om voor anderen te zorgen. En voelt het gek om dat ineens niet (meer) te doen? Alleen zijn is geen leegte, maar tijd die je terugkrijgt. Gun jezelf iets kleins: in de middag naar een film gaan, ergens koffie drinken, een tentoonstelling bezoeken, of een middag helemaal niets plannen. Alleen zijn kan een bron van balans, vrijheid en nieuwe mogelijkheden zijn. Juist na je zestigste, wanneer de kwaliteit van tijd misschien wel belangrijker is dan ooit. En als je toch de behoefte voelt om wat meer onder de mensen te gaan, maar niet zo goed weet hoe, lees dan vooral ook even dit artikel: https://vief.nl/artikelen/nieuwe-vrienden-maken.